پزشکی هسته‌ای
مرکز پزشکی هسته‌ای و سنجش تراکم استخوان سیندخت
پزشکی هسته‌ای سیندخت
مرکز پزشکی هسته‌ای و سنجش تراکم استخوان سیندخت طرف قرار داد با بیمه
پزشکی هسته‌ای سیندخت
مرکز پزشکی هسته‌ای و سنجش تراکم استخوان
سیندخت
Slider

سنجش تراکم استخوان Bone Densitometry

   سنجش تراکم استخوان یا دانسیتومتری استخوان نام روشی است که با استفاده از آن میتوان سفتی و سختی و درجه محکم بودن استخوان های بدن را تعیین کرد. برای سنجش تراکم استخوان راه های متفاوتی وجود دارد ولی رایج ترین روش آن استفاده از روش DEXA است.

DEXA که مخفف عبارت Dual Energy X-ray Absorptiometry است روشی است که از اشعه ایکس برای سنجش تراکم استخوان استفاده میکند. در این روش از دو منبع، اشعه ایکس به سمت استخوانی که قصد سنجش تراکم آن را دارند فرستاده میشود.

مقداری از اشعه توسط استخوان جذب شده و مقداری از آن از استخوان عبور کرده و از سمت دیگر بدن خارج میشود. مقدار هر کدام از این دو اشعه بعد از خروج از بدن توسط یک گیرنده اندازه گیری میشود. هرچه تراکم استخوانی بیشتر باشد ( به این معنی که خلل و فرج و فضاهای خای ریز داخل استخوان کمتر باشند) مقدار بیشتری از اشعه ایکس را جذب کرده و اجازه عبور اشعه کمتری را میدهد و مقدار اشعه کمتری به گیرنده میرسد. اشعه دریافتی به توسط گیرنده یا دتکتور Detector به یک کامپیوتر رفته و در آنجا مقیاس مقدار اشعه به مقیاس میزان تراکم استخوان تبدیل میشود. استفاده از دو منبع اشعه ایکس به منظور دقیقتر کردن اندازه گیری است.

 

در مرکز پزشکی هسته ای سیندخت  ، سنجش تراکم استخوان توسط دستگاه  هولوژیک  مدل هورایزون  ساخت امریکا  سال 2016  ، انجام گرفته که علاوه بر انجام روش معمول سنجش تراکم استخوان ، دارای  نرم افزار  TBS    نیز میباشد که قادر به اندازه گیری تراکم بافت استخوانی ستون فقرات کمری میباشد که در مواردی مانند شکستگی مهره ای کمر ، انجام عمل جراحی قبلی بر روی مهره های کمری ، آرتروز شدید  مهره های کمری ، دیابت ملیتوس  و فشار خون بالا  میتواند  در تعیین  تراکم استخوان به پزشک معالج  اطلاعات مفیدی اریه کند.

سنجش تراکم استخوان چه کاربردی دارد

از این روش تصویربرداری بیشتر در کسانی استفاده میشود که در معرض خطر ابتلا به استئوپروز یا پوکی استخوان هستند. پوکی استخوان در ابتدا هیچ علامتی ندارد ولی میتواند موجب افزایش احتمال خطر شکستگی استخوان شود. پس در شرایط زیر توصیه میشود که از تست دانسیتومتری استخوان یا سنجش تراکم استخوان استفاده شود

  • بروز شکستگی بعد از یک ضربه خفیف
  • ایجاد قوز در کمر که معمولا به علت شکستگی های مکرر مهره ها ایجاد میشود
  • مصرف کورتون به مدت طولانی ( مصرف این دارو موجب پوکی استخوان میشود)
  • بروز یائسگی زودرس در سنین کمتر از 45 سال
  • آمنوره یا قطع پریود های قاعدگی قبل از یائسگی به مدت بیش از یکسال
  • وجود بیماری های همراه با پوکی استخوان مانند روماتیسم مفصلی و یا بیماری سلیاک
  • کم بودن شدید وزن بصورتی که BMI کمتر از 19 باشد

دانسیتومتری یا سنجش تراکم استخوان چگونه انجام می‌شود؟

  • دو نوع دستگاه اسکن برای سنجش تراکم استخوان وجود دارد. اسکنر های مرکزی و اسکنر های محیطی. در دستگاه های اسکنر مرکزی تراکم استخوان های مرکز بدن یعنی ستون مهرهو لگن بررسی شده و در دستگاه های اسکنر محیطی تراکم استخوان های محیطی تر مانند مچ دست، مچ پا و انگشتان بررسی میشود.

    در اسکنر های مرکزی ابتدا بیمار بر روی تخت دستگاه به پشت دراز میکشد. از او خواسته میشود که در حین انجام تست بیحرکت باشد. سپس دتکتور یا اسکنر Scanner دستگاه بر روی قسمتی از بدن که قصد اندازه گیری تراکم استخوان آن را دارند قرار گرفته و یک منبع اشعه ایکس پرتو را به سمت استخوان هدف میتاباند. این استخوان معمولا ستون مهره یا مفصل راندر ناحیه لگن است. این استخوان ها محل هایی هستند که بیش از بقیه استخوان ها بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی میشوند. اسکن یا سنجش تراکم حدود 20-10 دقیقه به طول مینجامد.
    اسکنر های محیطی کوچکتر و سبکتر بوده و استفاده از آنها راحت تر است.
    برای انجام تست سنجش تراکم استخوان نیاز به آمادگی خاصی وجود ندارد

مدت زمان انجام(از ابتدای پذیرش تا انتهای تصویربرداری)

فرآیند انجام  سنجش تراکم از پذیرش تا  ترخیص  30 دقیقه میباشد.

بستن منو